ภาพลอยกระทง จาก http://www.loikrathong.net/
“เพลง รำวงวันลอยกระทง”
วันเพ็ญเดือนสิบสอง น้ำก็นองเต็มตลิ่ง
เราทั้งหลายชายหญิง
สนุกกันจริง วันลอยกระทง
ลอย ลอยกระทง ลอย ลอยกระทง
ลอยกระทงกันแล้ว
ขอเชิญน้องแก้วออกมารำวง
รำวงวันลอยกระทง รำวงวันลอยกระทง
บุญจะส่งให้เราสุขใจ บุญจะส่งให้เราสุขใจ
วันเพ็ญเดือนสิบสอง น้ำก็นองเต็มตลิ่ง
เราทั้งหลายชายหญิง
สนุกกันจริง วันลอยกระทง
ลอย ลอยกระทง ลอย ลอยกระทง
ลอยกระทงกันแล้ว
ขอเชิญน้องแก้วออกมารำวง
รำวงวันลอยกระทง รำวงวันลอยกระทง
บุญจะส่งให้เราสุขใจ บุญจะส่งให้เราสุขใจ
ใกล้เข้ามาแล้วนะครับ กับประเพณีลอยกระทง ผมเอง
ไม่ได้ลอยมาหลายปีแล้วเหมือนกัน แต่ปีนี้ว่าจะออกไป
ลอยกระทง กับเค้าสักหน่อย สำหรับที่มาของประเพณี
ลอยกระทง เท่าที่ผมไปหามา ก็มีดังนี้ครับ ..
ประเพณีลอยกระทง เป็นประเพณีโบราณของไทย
แต่ไม่ปรากฏหลักฐานชัดเจนว่าทำกันมาตั้งแต่เมื่อไร
เท่าที่ปรากฏ กล่าวได้ว่ามีมาตั้งแต่สุโขทัยเป็นราชธานี
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงสันนิษฐาน ว่า
เดิมทีเดียวเห็นจะเป็นพิธีของพราหมณ์ กระทำเพื่อบูชา
พระผู้เป็นเจ้าทั้งสาม คือ พระอิศวร พระนารายณ์ และพระพรหม
ต่อมาได้ถือตามแนวทางพระพุทธศาสนา มีการชักโคม
เพื่อบูชาพระบรมสารีริกธาตุพระจุฬามณีในชั้นดาวดึงส์
และลอยโคมเพื่อบูชารอยพระพุทธบาท ซึ่งประดิษฐาน
ณ หาดทรายแม่น้ำนัมมทา
ในสมัยสุโขทัย นางนพมาศพระสนมของพระร่วงได้คิด
ทำกระทงถวาย เป็นรูปดอกบัวและรูปต่างๆให้ทรงลอย
ตามสายน้ำไหล พระร่วงเจ้าทรงพอพระราชหฤทัยกระทง
ดอกบัวของนางนพมาศมาก จึงโปรดให้ถือเป็นเยี่ยงอย่าง
และปฏิบัติสืบต่อกันมา จนถึงสมัยกรุงศรีอยุธยาและ
สมัยกรุงรัตนโกสินทร์ ด้วยเหตุนี้ กระทงรูปดอกบัว
จึงปรากฏมาจนทุกวันนี้ แต่เปลี่ยนชื่อเรียกว่า “ลอยกระทงประทีป”
ครั้นถึงสมัยรัชกาลที่ 4 ได้ทรงตัดพิธีต่าง ๆ ที่เห็นว่าสิ้นเปลืองออก
ต่อมาในรัชกาลที่ 5 และรัชกาลที่ 6 ได้ทรงฟื้นฟูพระราชพิธีนี้อีก
ปัจจุบันนี้ การลอยพระประทีปของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ทรงกระทำเป็นการส่วนพระองค์ตามพระราชอัธยาศัย
แต่พิธีของชาวบ้านยังทำกันอยู่เป็นประจำตลอดมา
การลอยกระทงนั้น จะมีการจุดธูป จุดเทียน ปักบนสิ่งที่ไม่จมน้ำ
และจะประดิษฐ์ เป็นรูปต่างๆ เช่น กระทงเรือ แพ ดอกบัว
แล้วนำไปปล่อยให้ลอย ไปตามน้ำ สมัยก่อนกระทงทำด้วยใบตอง
ใบพลับพลึง กาบมะพร้าว ปัจจุบันนิยมใช้โฟมและพลาสติก ซึ่งย่อยสลายยาก
ทำให้เป็นผลเสียต่อสิ่งแวดล้อม และยังทำให้ท่อระบายน้ำอุดตัน
ทำให้น้ำท่วมขังและสิ่งที่ควบคู่ไปกับการลอยกระทง ก็คือ
การจุดดอกไม้ไฟชนิดต่างๆซึ่งเป็นที่นิยมกันมากในปัจจุบัน
ซึ่งดูเหมือนจะเกิดผลเสียมากกว่าผลดี เพราะนอกจากเกิดเสียงรบกวนแล้ว
ยังอาจเกิดอันตราย เมื่อระเบิดถูกร่างกายหรือเกิดเพลิงไหม้ได้
และยังเป็นการ สิ้นเปลืองเงิน โดยเปล่าประโยชน์อีกด้วย
ในการเล่นดอกไม้ไฟเราจึงควรระวัง อย่าให้ประเพณีที่มีแต่ความดีงาม
ต้องกลายเป็นความน่ากลัวไป
การลอยกระทง เป็นประเพณีที่อยู่ควบคู่กับคนไทยมาช้านาน
ตั้งแต่สมัยสุโขทัย เราในฐานะลูกหลานคนไทยจึงควรช่วยกันรักษาไว้
อย่าให้ประเพณีนี้ ต้องเสื่อมและหมดคุณค่าลงเพราะเรา เพื่อทำให้
การลอยกระทง เป็นประเพณี ที่คงไว้ซึ่งความเป็นไทยและงดงาม
คงอยู่สืบไป นานเท่านาน..
คติที่ถือกันมา เกี่ยวกับการลอยกระทง
คติที่มาเกี่ยวกับวันลอยกระทงถือว่ามีอยู่มากมายหลายตำนานแตกต่างกันไป
แต่ที่เพื่อนๆ ควรจะทราบไว้ประดับความรู้ จะได้เอาไว้โม้ให้เพื่อนคนอื่นๆ
ฟังได้ มีดังนี้ครับ
1. การลอยกระทง เพื่อขอขมาแก่พระแม่คงคา
2.การลอยกระทง เพื่อบูชาพระผู้เป็นเจ้าตามคติพราหมณ์
3.การลอยกระทง เพื่อต้อนรับพระพุทธเจ้า ในวันที่เสด็จกลับจากเทวโลก
เมื่อครั้งเสด็จไปจำพรรษาอยู่บนสวรรค์ชั้นดาวดึงส์
เพื่อทรงเทศนาอภิธรรมโปรดพระพุทธมารดา
4.การลอยกระทง เพื่อบูชารอยพระพุทธบาทของพระพุทธเจ้า
ที่หาดทรายริมแม่น้ำนัมมทานที เพื่อคราวเสด็จไปแสดงธรรมโปรด
ในนาคพิภพ
5.การลอยกระทง เพื่อบูชาพระจุฬามณีบนสวรรค์ ซึ่งเป็นที่บรรจุ
พระเกศาของพระพุทธเจ้า
6.การลอยกระทง เพื่อบูชาท้าวพกาพรหม บนสวรรค์ชั้นพรหมโลก
7.การลอยกระทง เพื่อบูชาพระอุปคุดตเถระ ซึ่งบำเพ็ญเพียรบริกรรมคาถา
อยู่ในท้องทะเลลึกหรือสะดือทะเล
สำหรับเพื่อนๆ ที่จะไปลอยกระทงที่เชียงใหม่ สามารถจอง โรงแรมเชียงใหม่ ได้ตาม link นี้เลยครับ หรืออยากจะมาลอยกระทง ที่กรุงเทพ ก็จองโรงแรมในกรุงเทพ ได้ตาม link เลยครับ
Update 2009-09-15
หลังจากปีที่แล้วชวนเพื่อน ๆ ไปทำบุญ ลอยกระทง กันแล้ว ปีนี้
ก็มาชวน ทำบุญวันเกิด กันบ้างครับ อ่านรายละเอียดเพิ่มเติม
เกี่ยวกับการทำบุญวันเกิดได้ที่นี่ครับ ทำบุญวันเกิด
